تمرکز چیست؟
مردم تمایل دارند تمرکز را داشتن دید تونلی بدانند. آنها معتقدند این توانایی نادیده گرفتن همه چیز در اطراف آنها و به اتمام رساندن وظیفهای است که در مقابلشان قرار دارد.
اما مدیریت تمرکز و توجه بسیار پیچیدهتر از آن است. در واقع، ما انواع مختلف توجه را در طول روز مدیریت میکنیم. این انواع مختلف شامل چیزی که ما متوجه میشویم و در مواردی متوجه نمیشویم و آنچه را نادیده میگیریم و انتخاب میکنیم نادیده بگیریم، است. آنها همچنین استفادههای مختلفی دارند و چالشهای مختلفی را تحمیل میکنند.
گیج شدید؟ مطمئن باشید تا پایان این قسمت همه چیز مشخص خواهد شد. بیایید با بحث در مورد توجه داوطلبانه در مقابل توجه غیر ارادی شروع کنیم.
توجه ارادی در مقابل توجه غیر ارادی
اینها دو نوع اصلی توجه هستند. توجه ارادی همان چیزی است که شما برای تمرکز آگاهانه بر روی چیزی استفاده میکنید. به عنوان مثال، فرض کنید شما در همان اتاقی که خانواده شما در حال تماشای تلویزیون هستند کتاب میخوانید. ممکن است تلاش کنید تا روی متن تمرکز کنید. برای اینکه روی کتاب خود تمرکز کنید باید آگاهانه سر و صدای اطراف خود را مسدود کنید.
این توجه ارادی است. شما آن را کنترل میکنید. شما تصمیم میگیرید چه چیزی توجه شما را جلب کند و چه چیزی نه.
توجه ارادی مانند عضله است. متأسفانه، این عضلهای است که، برای بسیاری از ما، تا حدی ناتوان است، به تحلیل رفته است. خبر خوب این است که توجه ارادی را میتوان از طریق کاربرد تقویت کرد. مانند هر عضله که با ورزش تقویت میشود. این بدان معناست که شما میتوانید بر حواس پرتی غلبه کنید و توانایی تمرکز بر روی تقاضا را تا زمانی که مایل به کار هستید، ایجاد کنید. تمرکز سریع شما را از طریق این روند هدایت میکند.
توجه غیر ارادی نقطه مقابل توجه ارادی است. شما هیچ کنترلی بر آن ندارید. بدون توجه به میزان تمرکز، صدای شلیک یک گلوله، توجه شما را به خود جلب میکند. به همین ترتیب، حتی اگر در حالت جریان کار میکنید، یک جیغ شدید، تمرکز شما را بر هم میزند.
توجه غیر ارادی در زمان خطر ایمنی ما، ارزش زیادی دارد. اجداد ما را تصور کنید که برای غذا شکار میکنند. آنها در برابر حملات حیوانات وحشی و همچنین اعضای قبایل متجاوز و همسایه آسیب پذیر خواهند بود. توجه غیر ارادی آنها را هوشیار نگه داشته و بدین ترتیب از آنها حفاظت میکرده است (بیشتر اوقات).
امروز به ندرت در موقعیتهایی قرار داریم که زندگی ما در تهدید باشد. ما در امنیت نسبی زندگی میکنیم. روزهای خود را بدون توجه به این میگذرانیم که هر لحظه ممکن است زندگی ما در خطر باشد.
مسئله این است که توجه غیر ارادی ما، بخش مهمی از ترکیب ژنتیکی ما، هنوز هم وجود دارد. این کار به سختی ادامه میدهد و توجه ما را به تغییراتی در محیط ما جلب میکند که ممکن است توجه ما را تضمین کند. اما به جای حیوانات وحشی و اعضای قبیله متخاصم، این زنگ خطر را نسبت به چیزهایی که خیلی پیش پا افتاده هستند به صدا در میآورد.
به عنوان مثال وقتی تلفن شما زنگ میزند، آلارم میدهد، یا لرزش میکند، بلافاصله توجه شما را جلب میکند و شما مجبور میشوید که دلیل را پیدا کنید. یا اگر متوجه میشوید که ایمیل جدیدی دریافت کردهاید و بلافاصله بررسی کنید که چه کسی آن را ارسال کرده است. یا متوجه به روزرسانیهای یکی از دوستانتان در اینستاگرام شدهاید و نمیتوانید در مقابل وسوسه خواندن آنها مقاومت کنید.
اینها توجه غیر ارادی شما در محل کار است و امروزه کمتر استفاده میشود زیرا زندگی ما در معرض تهدید دائمی نیست (برای بیشتر ما). اما همچنان در پس زمینه فکر زحمت میکشد و تلاش میکند تا فعالیت کند. متأسفانه، فقط موفق به ایجاد جریان بیپایانی از حواس پرتی میشود.
نتیجهگیری این است که توجه ارادی و توجه غیر ارادی مکانیسمهای مختلفی هستند. شما اولی را کنترل میکنید، اما کنترل کمی بر روی دومی دارید. توجه داشته باشید که با اعمال کنترل بیشتر بر توجه ارادی، تأثیر توجه غیرارادی را کاهش میدهید. ما در تمرکز سریع در مورد این بیشتر صحبت خواهیم کرد.
بیایید اکنون تفاوت بین توجه گسترده و متمرکز را تعریف کنیم.
توجه گسترده در مقابل توجه متمرکز
توجه گسترده به شما امکان میدهد شرایط را از دید پرنده ارزیابی کنید. شما از آن برای دیدن جنگل استفاده میکنید تا درختان. به عنوان مثال، فرض کنید شما یک فرمانده نظامی هستید که روی استراتژی نظامی کار میکنید. شما میتوانید از توجه گسترده به نقشههای برنامههای لجستیک، پیش بینی خطوط تأمین و پیش بینی حرکات گروه های زیادی از نیروها، از جمله دشمنان خود استفاده کنید.
یا فرض کنید شما مربی تیم بسکتبال پسر یا دخترتان هستید و در حال ایجاد یک استراتژی بازی هستید. شما میتوانید از توجه گسترده برای پیشبینی موارد بیشماری که ممکن است بازیکنان شما در آن قرار بگیرند استفاده کنید و پاسخهای مناسبی ارائه دهید.
بهترین راه برای فکر کردن در مورد توجه گسترده این است که تصویر کلی را ایجاد کند. هنگامی که از وضعیت کلی خود آگاهی پیدا کردید، میتوانید توجه متمرکز را برای پرداختن به جزئیات اعمال کنید.
توجه متمرکز به شما امکان میدهد موقعیتهای خاص را ارزیابی کرده و با توجه به منابع و اهداف خود مناسبترین رویکردها را ارائه دهید.
بیایید دوباره فرض کنیم شما یک فرد نظامي هستید که روی استراتژی نظامی کار میکنید. چالشی که ممکن است با آن روبرو شوید این است که چگونه با توجه به قدرت و تعداد دشمن، در یک عمليات جنگی از یک منطقه خاص سبقت بگیرید. برای حل این چالش از توجه متمرکز استفاده میکنید.
یا باز هم فرض کنید شما مربی تیم بسکتبال فرزند خود هستید. نزدیک به پایان کوارتر چهارم با 10 ثانیه ساعت است و بازیکنان شما با دو امتیاز بالاتر میروند. مسئله این است که تیم حریف بازیکنی دارد که در پرتاپ سه امتیازی عالی عمل میکند. برای ایجاد یک استراتژی دفاعی منطقهای از توجه متمرکز استفاده میکنید.
خبر خوب در مورد توجه گسترده و توجه متمرکز این است که هر دو در کنترل شما هستند. برخلاف توجه غیر ارادی، شما تصمیم میگیرید که چگونه بهترین استفاده را از آنها به نفع خود کنید.
به خاطر داشته باشید، هم توجه گسترده و هم توجه متمرکز ميتوانند مشکلات احتمالی ایجاد کنند. به عنوان مثال، تمرکز فقط بر روی تصویر بزرگ (توجه گسترده) باعث میشود که به جزئیات مهم توجه نشود. ديد ميليمتري روي موقعیتهای خاص (توجه متمرکز) برای حذف تصویر بزرگ میتواند منجر به دید تونل شود و آگاهی کلی شما را مختل کند.
اعتراف میکنم، این بخش نسبتاً طولانی بوده است. اما درک کامل از انواع مختلف توجه و همچنین نحوه عملکرد آنها با یادگیری توسعه و افزايش تمرکز مفید خواهد بود.
در ادامه بخش، ما نگاهی سریع به رایجترین دلایل تمایل به از دست دادن تمرکز خواهیم داشت.
بدون دیدگاه